NÜFUS SAYIMI NEDEN YAPILIR,TÜRKİYEDE NÜFUSUN DAĞILIMI
TÜRKİYE’DE NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARITürkiye’de ilk nüfus sayımı1927 yılında yapılmıştır. İkincisi 1935 yılında, daha sonra her 5 yılda bir nüfus sayımları yapılmıştır. 1990 dan sonra alınan kararla her 10 yılda bir sayım yapılacaktı. Ancak 1997 yılında seçmen yaşının düşürülmesinden dolayı tekrar sayım yapıldı. Son yapılan 2000 Genel Nüfus sayımına göre nüfusumuz 67.803.927 olmuştur.
Nüfus Sayımı Yapılmasının Sebepleri
*
Nüfusun miktarını
*
Nüfus artış hızını,
*
Nüfusun dağılışını,
*
Nüfusun yaş , cinsiyet durumunu,
*
Köy-kent nüfusunu,
*
Çalışan nüfusun sektörlere göre dağılışını,
*
Eğitim durumunu,
*
İşsizlik oranını,
*
Asker çağındakileri
*
Seçmen sayısını öğrenmek gibi sebeplerle sayım yapılır.
NÜFUSUN DAĞILIŞI
Dünya üzerinde nüfusu en fazla olan kıta, Asya kıtasıdır. Ülke ise Çin'dir. Nüfus en az olan kıta Okyanusya (Avustralya) dır. Antarktika kıtasında ise yerleşik hayat yoktur.
Yurdumuzda en az nüfuslanmış bölgemiz Doğu Anadolu Bölgesidir. Bölüm ise Hakkari Bölümüdür. Nüfusu en fazla olan bölgemiz Marmara bölgesidir. Bölüm ise Çatalca-Kocaeli Bölümüdür.
Görüldüğü gibi dünya genelinde ve yurdumuzda nüfus dengeli bir biçimde dağılış göstermemektedir. Bu farklı dağılışta etkili faktörler:
DOĞAL FAKTÖRLER
İKLİM
Çok sıcak ve çok soğuk iklimler seyrek nüfusludur. Yağışların fazla , kışların ılık geçtiği iklim bölgeleri sık nüfusludur. Örnek ; kutup bölgeleri , çöl bölgeleri ve Ekvatorda 1000 m. nin altındaki yerler (yüksek nem ve sıcaklıktan) seyrek nüfusludur.
BİTKİ ÖRTÜSÜ
Ormanların sık ve gür olduğu alanlar seyrek nüfuslanmıştır.Örnek Ekvatoral Bölgede Amazon, Kongo Havzaları gibi.
YER ŞEKİLLERİ
Engebeli yerler; ulaşım şartlarının elverişsizliği, tarım alanlarının kısıtlı olması gibi sebeplerle seyrek nüfusludur.
İklim şartları elverişli olsa bile dağlık kesimler seyrek nüfuslanmıştır. Ör. Dünya üzerinde Alp-Himalaya dağları seyrek nüfusludur. Yurdumuzda ise Menteşe yöresi, Taşeli platosu, Teke yarımadası, Biga yarımadası, Gelibolu yarımadası, Yıldız Dağları Bölümü elverişli iklim şartlarına rağmen seyrek nüfusludur.
SU KAYNAKLARI (AKARSULAR)
Akarsu çevreleri su imkanı ve verimli tarım alanlarından dolayı sık nüfusludur. Bu genellemeye Ekvatoral bölge akarsuları (Amazon, Kongo) ve Kutup iklim bölgesindeki akarsular (Obi, Lena, Yenisey gibi) uymaz.
Sık nüfuslu akarsu havzalarına örnek olarak; İndus, Ganj, Fırat-Dicle, Nil gösterilebilir. Yurdumuzda ; Gediz,Bakırçay, B. ve Küçük Menderes, Sakarya, Seyhan, Ceyhan gibi akarsu çevreleri sık nüfusludur.
KARA VE DENİZ DAĞILIŞI
Dünya nüfusunun büyük bir kısmı kuzey yarım kürede ılıman kuşaktadır. Sebebi karaların geniş alan kaplaması.
BEŞERİ VE EKONOMİK FAKTÖRLER
SANAYİ
Sanayinin gelişmiş olduğu yerler iş imkanından dolayı sık nüfusludur. Ör.İstanbul , Bursa, İzmir, Adana gibi. Dünya üzerinde ise Japonya, Batı Avrupa ülkeleri ve A.B.D’nin doğusu sanayiden dolayı sık nüfusludur.
TARIM
Tarımsal faaliyetlerin gelişmiş olduğu yerler sık nüfusludur. Ör. Akhisar, Çukurova, Bafra ,Çarşamba gibi.
ULAŞIM
Ulaşımın gelişmiş olduğu yerlerde ticarette geliştiği için sık nüfuslanmıştır.
YERALTI KAYNAKLARI (MADENLER)
Yer altı kaynaklarının çıkarıldığı ve işlendiği yerler sık nüfusludur. Ör. Soma, Ereğli, Karabük, Seydişehir gibi.
TURİZM
Turizmin gelişmiş olduğu yerlerde mevsimlik nüfus artışı görülür. Örnek kıyı bölgelerimizde yaz döneminde, Bursa-Uludağ, Bolu-Kartalkaya, Kayseri-Erciyes’ te ise kış döneminde nüfus artar.
TARİHİ FAKTÖRLER
Çok eski uygarlıklara ev sahipliği yapmış yerler nüfusun fazla olduğu yerlerdir. Örnek: İstanbul, Edirne, Konya, Kayseri, Sivas, Bursa, Diyarbakır ve Ş.Urfa gibi.
*** Bir ülkede nüfusun dağılışı büyük ölçüde iklim ve yer şekillerine bağlı ise o ülke geri kalmış, iklim ve yer şekillerinden bağımsız ise gelişmiş ülkedir.
