KUDRET NARI YETİŞTİRME
MOMORDİCA CHANTİA ( KUDRET NARI , BİTTER MELON )
Kudret narı tropik iklim bölgelerinde, Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adalarında doğal olarak bulunan, Güney Amerika ve Uzak Doğu'da ise özellikle , gıda ve ilaç olarak yetiştirilen bir bitkidir.Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan Kudret Narı , yaz aylarında çiçek açar. Yaprakları, yelpaze şeklinde,loplu,kenarları dişlidir.Sarı renkli küçük çiçekleri,erkek veya dişi olarak, ayrı saplar üzerindedir. Meyveleri önce yeşil,olgunlaşınca turuncu-kırmızı renkte,10-20 cm uzunluğunda,geniş bir mekik şeklinde olup, üzerleri girintili çıkıntılı ve pürtüklüdür.
Meyve olgunlaşınca, kabuğu 3 ayrı parça halinde, geriye bükülerek çok sayıda, kırmızı-kahverengi veya beyaz renkli çekirdekleri ortaya çıkar. Tohumları(çekirdekleri) 7-10 mm boyunda, yassı ve pütürlüdür.
Kudret narının meyve ve yaprakları,mineral ve vitaminler bakımından zengindir.Özellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitaminleri bakımından zengindir. Yaprak ve köklerinden hazırlanan çözeltiler,hemoroit şişkinliklerini indirmektedir.Yapraktan elde edilen çözelti iyi bir öksürük kesici ve ateş düşürücüdür,aynı zamanda pürgatif(barsak boşaltıcı) ve antihelmintik ( barsak kurtlarına karşı) etkiye sahiptir. Kadınlarda kısırlık tedavisinde ve karaciğer bozukluklarında iyileştirici olarak kullanılmaktadır.Kudret narı antimikrobial etki gösterdiğinden, iltihaplı yaraların tedavisinde de yeri olduğuna inanılmaktadır. Son yayınlarda, substans Q içerdiğinden AIDS tedavisinde değerli olabileceği bildirilmiştir.
Kudret Narı:
Sindirim sistemi hastalıklarında ( ülser,gastrit,hemoroid,kolit) çok etkilidir.
Haricende açık yaralarda , yanık , egzama ve sedef gibi hastalıklarda merhem olarak kullanılır.
Zeytinyağı ile mantarlı egzamayı tedavi etmede merhem olarak kullanılır.
Ülserli hastalarda ballı kudret narı karışımları da kullanılmaktadır.
Türkiye'de kullanılan reçetesi şöyledir :
Bir adet olgunlaşmış kudret narını , küçük parçalar halinde doğrayıp yarım litrelik bir şişeye koyulur.Üzeri de zeytinyağı ile doldurulduktan sonra şişe güneşe bırakılır.Birkaç hafta içinde kudret narları yumuşayarak pelte haline gelir.Artık kullanıma hazır demektir.
Kudret narı ile hazırlanan bu ilaç;mayasıl,egzama ve ciltteki yaralar için çok faydalıdır.Bu yağdan sabah akşam doğrudan yaranın üzerine sürülünce , birkaç gün içinde yara iyileşir.
Basında çıkan haberler.
Tropik iklim bölgelerinde, Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak bulunan, Güney Amerika ve Uzakdoğuda ise özellikle, gıda ve ilaç sanayii için yetiştirilen kudret narı (momordica chantia), Türk girişimciler tarafından da keşfedilmeyi bekliyor. Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan kudret narı, yaz aylarında çiçek açıyor ve bir yıl içerisinde bir kaç kez ürün veriyor.
Tropik iklim bölgelerinde, Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak bulunan, Güney Amerika ve Uzakdoğuda ise özellikle, gıda ve
ilaç sanayii için yetiştirilen kudret narı (momordica chantia), Türk girişimciler tarafından da keşfedilmeyi bekliyor. Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan kudret narı, yaz aylarında çiçek açıyor ve bir yıl içerisinde bir kaç kez ürün veriyor. Meyve ve yaprakları mineral ve vitamin deposu olan bitki özellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitamini bakımından oldukça zengin. Bragfor Fidancılık Teknik Elemanı Orman Yüksek Mühendisi Şahin İncedemiroğlu'nun verdiği bilgilere göre, özellikle Filipinler'de şifalı olduğuna inanılarak, çok yetiştirilen bir bitki ve acımsı tadına karşın, birçok Filipin yemeğinde kullanılıyor. Batı ülkelerinde acı kavun, acı kabak, Afrika hıyarı, balsam elması veya balsam armudu gibi isimlerle adlandırılan kudret narının birçok hastalığın tedavisinde iyi geldiği biliniyor.Nemli iklimde verim artıyor
Kumlu, tınlı, hafif killi topraklarda düzenli yaz sulamalarıyla yetiştirilen kudret narı, nemli iklim bölgelerine daha iyi adaptasyon sağlıyor. Hava sıcaklığı yükseldikçe çiçeklenme miktarı azalacağından sıcaklığın 20-25 derece olduğu yörelerde daha iyi verim alınıyor. Tek yıllık bir bitki olduğu için iyi bir bakımla Türkiye'nin her yerinde yetiştirilebileceğini söyleyen Şahin İncedemiroğlu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde örtü altı yetiştiriciliğin daha uygun olacağını belirtiyor.
ADikim öncesi arazi hazırlığı ve destek sistemi için tel ve direklere ihtiyaç olduğunu kaydeden İncedemiroğlu, "Düzenli yaz sulamaları ve gübre takviyesi istediğinden, sulama tesisi ve NPK içerikli gübrelere ihtiyaç var" diyor.
1 dönüme 2 bin adet fide dikiliyor
Kudret narı, ilkbahar aylarında nisan-mayıs gibi toprak sıcaklığının 8-10 dereceye çıkmasıyla çimlendirme kaplarına ya da direkt araziye ekiliyor. Şahin İncedemiroğlu, tohumlar yüzde 100 çimlenme özelliğine sahip olmadığından çimlendirme kaplarından fide olarak yetiştirdikten sonra araziye dikilmesinin daha uygun olduğuna işaret ediyor. Büyüme ve gelişimine dair yaptıkları gözlemler neticesinde fideler arasının 50 cm olacak şekilde 2 metre yüksekliğinde bir destek sistemi oluşturularak tesis yapılabileceğini ileten İncedemiroğlu, bu durumda da 1 dönüm alana 2 bin adet fide dikimi yapılabildiğini belirtiyor. Fide adedinin 2 YTL'den satıldığı düşünülürse; 1 dönüm arazi için 4 bin YTL fide masrafı gerekiyor. Arazi hazırlığı, sulama ve destek sistemleri de göz önünde bulundurulursa ilk yatırım maliyeti 4 bin 500 YTL'yi geçiyor.
1 dönümden 10 bin adet meyve
İlk etapta yatırım maliyeti yüksek gözüken kudret narı, kısa zamanda yatırımcısını kara geçirebiliyor. Çünkü, üzerinde sürekli çiçeklenme ve meyveye yatma olduğundan gelişim dönemi boyunca aralıksız ürün alınabiliyor. Şahin İncedemiroğlu'nun hesaplamalarına göre; orta büyüklükteki bir kudret narının 5-8 adet meyve verdiği dikkate alınırsa 1 dekar alanda en az 10 bin adet meyve elde ediliyor. Yine orta büyüklükteki bir meyvenin 130-180 gr geldiği düşünülünce bir seferde, 1 dekar alandan 1-1.5 ton ürün alınabiliyor. Dikimden 2-3 hafta sonra uygun şartlarda çiçeklenmenin başladığını açıklayan İncedemiroğlu, 1-1.5 ay arasında meyvelerin olgunlaştığını ve ekim ayının ortalarına kadar ürün alınabildiğini kaydediyor. Türkiye'de henüz ciddi anlamda bir pazarı bulunmasa da kudret narı meyvesinin kilosu 2 ile 5 YTL fiyatlarla satılıyor. Dolayısıyla 1.5 tonluk ürün alınan bir araziden ilk seferde elde edilen gelir de 7 bin 500 YTL'yi buluyor.
Her derde deva meyve (*)
Yaprak ve köklerinden hazırlanan çözeltiler, hemoroit şişliklerini indirir. . Yapraktan elde edilen çözelti öksürük kesici ve ateş düşürücüdür,
Bu çözelti aynı zamanda pürgatif (barsak boşaltıcı) ve antihelmintik (barsak kurtlarına karşı) etkilidir.
Kadınlarda kısırlık tedavisinde ve karaciğer bozukluklarında iyileştirici olarak kullanılır.
Kudret narı antimikrobial etki gösterdiğinden, iltihaplı yaraların tedavisinde de yeri
olduğuna inanılmaktadır.Son yayınlarda, substans Q içerdiğinden AIDS tedavisinde değerli olabileceği bildirilmiştir.
(*) Bu etkiler, henüz bilimsel çalışmalarla tam olarak ispatlanamamıştır, ancak bunların aksi de gösterilememiştir.
Dikkat çekirdekleri zehirli olabilir!
Meyve ve yaprakları mineral ve vitaminler bakımından zengin olan kudret narı, özellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitamini içeriyor. Tazesinin saklama süresi çok uzun olmayan meyvenin 1-2 hafta içinde tüketilmesi gerekiyor. Çekirdekleri zehirli olabileceğinden kabukları soyularak meyvenin etli kısmı bal ile karıştırılarak yenir. Ya da zeytinyağı ile karıştırılarak güneş ışığı altında bir hafta şişelerde bekletildikten sonra uzun süre serin ortamda saklanabilir. Yaprakları sıcak su içerisinde birkaç dakika bekletildikten sonra elde edilen çayların şeker hastalığı tedavisinde kullanıldığı biliniyor. Meyveden elde edilen ekstreler, genellikle ülser ve yaraların tedavisinde kullanılıyor.
10 soruda kudret narı yetiştiriciliği
1) Kudret narı, nasıl bir bitkidir? Nerelerde yetişir?
- Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan kudret narı (momordica chantia), Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak yetişir, Güney Amerika ve Uzakdoğu'da ise gıda ve ilaç için yetiştiriliyor.
2) Bitkinin toprak isteği nedir? Türkiye'de yetiştirilebilir mi? >LI>- Kumlu tınlı, hafif killi topraklarda düzenli yaz sulamalarıyla yetişir. Tek yıllık olduğu için iyi bir bakımla Türkiye'nin her yerinde yetiştirilebilir. Ege ve Akdeniz bölgelerinde örtü altı yetiştiriciliği daha uygun.
3) Bitkinin ısı ve nem isteği nedir? - Kudret narı nemli iklim bölgelerine daha iyi adaptasyon sağladığından hava sıcaklığı yükseldikçe çiçeklenme miktarı azalır. Hava sıcaklığının 20-25 derece olduğu yörelerde daha iyi verim alınabilir.
4) Kudret narı yetiştiriciliği nasıl yapılır? Dikim için uygun zaman nedir?
- Kudret narı, tohumla ya da tohumdan elde edilen fidelerle yetiştirilir. Nisan-mayıs aylarında toprak sıcaklığının 8-10 dereceye çıkmasıyla çimlendirme kaplarına ya da direkt araziye ekim yapılır. Tohumlar yüzde 100 çimlenme özelliğine sahip olmadığı için fide olarak dikilmesi tavsiye ediliyor. Fideler, haziran ayı başında da dikilebilir.
5) 1 dönüm araziye kaç fide dikilebilir? Dikim aralığı ne olmalıdır?
- Bragfor tesislerinde yapılan denemeler sonucunda; fideler arası 50 cm olacak şekilde 2 m yüksekliğinde bir destek sistemi oluşturularak 1 m sıralar arasında bırakılarak tesis yapılabilir. Bu durumda 1 dönüm araziye ortalama 2 bin adet fide dikilebilir.
6) Tohum ya da fidan fiyatları nedir? 1 dönüm arazi için fide maliyeti ne tutar?
- Kudret narı fidesinin adet fiyatı ortalama 2 YTL, tohumun adet fiyatı ise 50 Ykr ile 1 YTL arasında. 1 dönüm arazi için 2 bin fide x 2 YTL = 4 bin YTL fide masrafı tutuyor.
7) Dikimden sonra ilk verim ne kadar sürede alınır ve ürün verme ne kadar sürer?
- Dikimden 2-3 hafta sonra uygun şartlarda çiçeklenme başlar. 1-1.5 ay arasında meyveler olgunlaşır. Üzerinde sürekli çiçeklenme ve meyveye yatma olduğundan gelişim dönemi boyunca aralıksız meyve alınabilir. Yani haziran ayı başında yapılan dikimlerden, düzenli sulama yapıldığı takdirde ağustos ayından başlayarak ekim ayı ortalarına kadar meyve alınabilir.
8 1 dönüm araziden ne kadar meyve elde edilir?
- Türkiye'de ticari anlamda yetiştiricilik yapılmadığından bu konuda net bilgilere ulaşılamıyor. Ancak Bragfor tesislerindeki deneme üretimlerine göre; 1 adet kudret narı orta büyüklükte 5-8 adet meyve veriyor, dolayısıyla 1 dönüm araziden en az 10 bin adet meyve elde ediliyor. Orta büyüklükteki bir meyvenin 130-180 gr geldiği hesaplanınca 1 dönüm araziden elde edilen ürün miktarı 1-1.5 tonu buluyor.
9) Kudret narının yetiştiricilere sağladığı gelir nedir?
- Kudret narı meyvelerinin kg fiyatı 2 ile 5 YTL arasında fiyatlarla alıcı bulabiliyor. 1 dönüm araziden ilk seferde 1.5 ton meyve alındığı hesaplanırsa; 1.5 ton x 5 YTL = 7.500 YTL gelir elde edilebilir. Yetişme dönemi boyunca sürekli ürün alınabildiği düşünülürse elde edilen gelir 15 bin YTL'yi geçiyor.
BİTKİLER,SEBZE,MEYVE, VE ÇİÇEKLER
