ELMA YETİŞTİRME VE HAKKINDA BİLGİLER
ELMA YETİŞTİRME VE HAKKINDA BİLGİLERÇok eskiden beri yetiştirilen ılıman iklim meyveleri arasında elma en başta gelir. Anadolu elmanın anavatan bölgesine girmektedir, bu nedenle yurdumuzun hemen her bölgesinde elma yetiştiriciliği yapmak mümkün olabilmektedir.
İklim isteği:
Elma ılıman ,özellikle soğuk ılıman iklimin bir meyvesidir. Ülkemizde Akdeniz ve Ege?nin sıcak iklimi içerisinde Ege'de 500 metreden, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu'nun sıcak ve kurak yerlerinde de 800 metereden daha yukarılarda ve tercihen kuzey yöneylerde yetişebilmektedir. Ancak soğuklama ihtiyacı ortalama 2300-3600 saat olarak bilinen elmada daha düşük soğuklamaya ihtiyaç duyan yazlık elma çeşitlerini daha düşük rakımlarda da yetiştirebilmek mümkün olmaktadır.
Elma ağacı kış soğuklarına çok iyi dayanır. Ancak soğuklara karşı dayanıklılıkta çeşitlerin, anacın ve alınan kültür tedbirlerinin önemli etkileri vardır.
Elmada çiçekler, armut, şeftali ve kaysı gibi meyve türlerine nazaran daha hassastırlar ancak elmalarda çiçeklerin geç açması ve çiçeklerin hep birden açmaması yüzünden ilkbaharın geç donlarından çok etkilenmezler.
Elma ağacı genel olarak yüksek yaz sıcaklıklarından da hoşlanmaz. Aşırı sıcaklık meyve kalitesinin düşmesine ve meyvede yanığa neden olabilir. Elma ağaçlarından iyi bir ürün elde edebilmek için bu yerin hava nispi nemi bakımından da elverişli olması şarttır. Nispi nemin yaz aylarında çok düştüğü yerlerde Haziran meyve dökümü şiddetlenir, meyve kalitesi de düşer. Böyle yerlerde bahçe kurarken hava nispi neminin yüksek tutulmasını sağlayacak kültürel tedbirler alınmalıdır.
Toprak İsteği :
Elma için en iyi topraklar; içerisinde optimum düzeyde kireç ve yeteri kadar humus bulunan tınlı, tınlı-kumlu veya kumlu-tınlı geçirgen topraklardır. Nemli bölgelerde az derin ve kumlu topraklar iyi gübrelenirse ağaç normal bir gelişme gösterir. Kurak bölgelerde ise az derin ve kumlu topraklarda susuzluktan çok zarar gördüğü halde ağır topraklarda susuzluğa dayanımı artar. Elmalarda kökler genel olarak yayvan büyüse de taban suyunun bir metreden yukarı olmaması istenir.
Çok kireçli topraklarda demir alımındaki aksamadan dolayı bitkide sarılık görülür. Bununla birlikte memleketimizdeki her tip toprak üzerinde gerekli bakım yapılmak şartıyla elma yetiştiriciliği yapılabilmektedir.
Çoğaltılması ve Anaçları:
Elmalarda kültür çeşitlerinin çoğaltılması ancak aşı ile mümkündür. Kültür çeşitleri amaca göre değişik tipte anaçlar üzerine aşılanmaktadır. Elmada önceleri genellikle tohumdan yetişen anaçlar kullanılırken; şimdi bodur (M 9) ve yarı bodur (MM 106, MM 109, MM 111) anaçlar tercih ve tavsiye edilmektedir
Bahçe Tesisi:
Elma bahçelerini fidanlıklarda yetiştirilmiş aşılı fidanlarla kurmak en iyisidir. Nemli bölgelerde bahçeden erken ürün almak için 4-5 yaşında fidan kullanılabilir. Kurak bölgelerde ise tutumu kolaylaştırmak için 1-2 yaşlı fidan kullanmak daha iyidir. Ancak genç fidanlarla (1-2 yaşında) bahçe kurmak her zaman tercih edilmelidir.
Bahçe yeri hazırlanırken, kurak yerlerde bahçe kenarlarına daha önceden ceviz, kavak gibi yüksek boylu ağaçlar dikilerek bahçenin nemi muhafaza edilmelidir. Karışık bahçe kurarken de elmalar için daha serin, nemli ve gölgeli yerler tercih edilmelidir.
Elma bahçelerinde ağaçlara verilecek mesafeler; çeşide, kullanılan anaca, toprak durumuna ve iklime göre değişir. Sulanan kurak yerlerde hava ve toprak nemini muhafaza etmek amacıyla sık dikim yapılmalı; nemli yerlerde ise havalanmayı sağlamak üzere seyrek dikim tercih edilmelidir. Dikim zamanı iklime göre sonbahar veya ilkbaharda yapılabilir.
Elma bahçelerinde yapılacak budamalar üç grupta toplanabilir:
Genç ağaçlarda taçlandırma budaması
Verim çağındaki ağaçlarda verim budaması
Yaşlı ağaçlarda gençleştirme budaması
Elma fidanlarına verilecek taç şekli bölgeye göre değişebilir, ancak bütün bölgeler için faydalı özellikler gösteren ?değişik doruk dallı?şeklin verilmesi tavsiye edilmektedir.
Derim :
Derim zamanını doğru olarak tayin etmek çok önemlidir. Elmalarda derim zamanının tespiti yazlık ve kışlık çeşitler için farklıdır. Yazlık elmalar genellikle ağaç üzerinde yeme olumuna gelirler ve hemen derilmelidirler. Kışlık çeşitler ise daldan kopmaya uygun oldukları zaman (ağaç olumunda) derilirler ve depolarda yeme olumuna (kaliteye) erişirler. Elmalarda ağaç olumu; meyve eti sertliği, çiçek-olgunluk arası geçen süre, meyve kabuk rengi, çekirdek rengi ve meyvenin daldan ayrılma durumuna bakılarak tespit edilir.BİTKİLER,SEBZE,MEYVE, VE ÇİÇEKLER
