HARİTA ÇEŞİTLERİ,RESİMLİ GENİŞ ANLATIMLAR
HARİTA ÇEŞİTLERİ
A-Konularına Göre Haritalar
1.Genel Haritalar
Yaygın olarak kullanılan atlas ve duvar haritaları genel haritalardır. Başlıcaları;
a-Fiziki haritalar: Yer şekillerini gösteren haritalardır. Sadece bu haritalardan yaralanarak; profil çıkarılabilir ve yükseltiler tespit edilebilir.
b-Siyasi (idari) haritalar: Sınırları gösteren haritalardır.
c-Beşeri haritalar: Nüfusun dağılışı, ırk, dil, dinlere göre dağılışı gibi özellikleri gösteren haritalardır.
d-Ekonomi haritaları: Tarım, hayvancılık, ormancılık, sanayi, madencilik gibi özellikleri gösteren haritalardır.
2.Özel Haritalar
Konunun uzmanlarınca çizilen haritalardır. İklim (izoterm, izobar gibi) , turizm, deprem, toprak, karayolları ve bitki örtüsü haritaları özel haritalara örnektir.
Uyarı!
Bütün haritalardan faydalanarak;
-
İzdüşüm alan ve uzaklık hesaplanabilir.
-
Yerel saat farkları bulunabilir.
-
Konum belirlenir.
-
Yön tayini yapılabilir.
B- Ölçeklerine Göre Haritalar
1-Büyük Ölçekli Haritalar
a-Planlar: Ölçeği 1/20.000 ‘den daha büyük olan haritalardır. En ayrıntılı haritalardır.
b-Topoğrafya Haritaları: Ölçeği 1/20.000-1/200.000 arasında olan haritalardır.Yer şekillerini en ayrıntılı gösteren haritalardır.
2-Orta Ölçekli Haritalar: Ölçeği 1/200.000-1/500.000 arasındaki haritalardır.
3-Küçük Ölçekli Haritalar: Ölçeği 1/500.000 ‘den daha küçük ölçekli haritalardır.
PLAN-HARİTA
Benzer özellikleri: Kuşbakışı olarak çizilme ve ölçekli olmalarıdır.
Farkları: Ayrıntıları gösterme gücü ve kullanım alanları farklıdır.
ÖLÇEKLER
1-Kesir Ölçek
2-Çizgi (grafik) Ölçek
1.KESİR ÖLÇEK
Kesirlerle ifade edilen ölçeklerdir. Kesir ölçekte birim yazılmaz. Her zaman cm cinsindendir.
Örnek: Gerçekte 90 km olan Manisa-Soma arası haritada 6cm ile gösterilmiştir. Haritanın ölçeği nedir?
Örnek: 1/200.000 ölçekli haritada 16cm ile ölçülen bir uzunluk gerçekte kaç km’dir?
Örnek: Gerçekte 250 km olan bir yol 1/1.250.000 ölçekli haritada kaç cm ile gösterilir?
Uyarı!
Ölçek ne kadar değişirse değişsin; gerçek alan , gerçek uzunluk, enlem- boylam , yükselti vb değişmez.
2- ÇİZGİ ( GRAFİK) ÖLÇEK
Çizgilerle ifade edilen ölçeklerdir. Bu ölçekte çentikler arasındaki uzaklık farkı birbirine eşittir.
Yukarıdaki çizgi ölçeğin boyu 5 cm dir. Kesir ölçek değeri nedir?
Cevap: 5 çentik olduğundan her çentik 1 cm dir. Bu sebeple
Harita üzerinde çizgi ölçek yardımıyla uzaklık hesaplamada ölçümü yapılacak yerlerin arası şekildeki gibi belirlenir. Daha sonra çizgi ölçekte sıfır başlangıcına konularak hesaplanır.
